Dù Luật Bảo vệ môi trường năm 2014 và Nghị định 18 năm 2015 của Chính phủ quy định dịch vụ rửa xe thuộc đối tượng phải lập kế hoạch bảo vệ môi trường với các điều kiện nghiêm ngặt về xử lý chất thải, nguồn nước sử dụng… nhưng tại các thành phố lớn gần như đều bị phớt lờ.

Bạ đâu rửa đấy, xả thẳng nước thải ra đường

Cứ đến chiều, điểm rửa xe máy ở góc khu dân cư làng Việt kiều châu Âu, P. Mộ Lao, Q. Hà Đông, Hà Nội lại nhộn nhịp khách, nhất là những hôm sau mưa. Điểm rửa xe này được một hộ gia đình chiếm dụng một nửa mặt đường, đất thải, nước rửa hòa lẫn bọt xà phòng lênh láng trên đường, rồi đổ thẳng xuống cống chung mà không qua bất cứ một khâu xử lý nào. Nhiều hôm, điểm rửa xe này nhận luôn rửa ô tô chiếm hết 2/3 mặt đường khiến việc đi lại rất khó khăn. Chị Huyện, ở ngõ 5 cách điểm rửa xe này một đoạn ngắn bức xúc, nhiều hôm đi đón con về qua đây bị nước rửa xe bắn đầy vào người. Nhiều lần phản ánh nhưng họ cứ lờ đi như không biết.

Điểm rửa xe ngay sát cổng chợ Mỹ Đình còn chiếm dụng toàn bộ phần vỉa hè,nước thải lênh láng tràn ra mặt đường rất phản cảm và ảnh hưởng đến ATGT. Tuy nhiên, thực trạng này diễn ra đã lâu nhưng không thấy địa phương xử lý.

Các điểm rửa xe máy đã vậy, các điểm rửa ô tô cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc đi lại của người dân. Tại nút giao cầu vượt Tây Mỗ thuộc xã Tây Mỗ, Q. Nam Từ Liêm có một điểm rửa xe ô tô khá nhếch nhác. Toàn bộ nước thải rửa xe được xả trực tiếp xuống hệ thống cống và kênh mương bên đường. Chưa hết, do điểm này nằm sát nút giao, lại bị che khuất tầm nhìn nên mỗi lần xe ô tô ra vào điểm rửa xe đều gây cản trở giao thông các phương tiện khác.

Thực tế cho thấy, nhu cầu rửa xe nhiều, cộng thêm không quá đòi hỏi về cơ sở hạ tầng nên các điểm rửa xe ô tô, xe máy đang “mọc lên như nấm sau mưa”. Chỉ cần vài mét vuông, quây mấy tấm tôn tạm bợ, thậm chí chẳng cần quây, thêm cái máy bơm và cái máy xì khô là có thể mở một điểm rửa xe máy. Còn nếu muốn rửa ô tô, chỉ cần một khoảng đất rộng trăm mét cũng có thể làm được.

Ghi nhận của PV Báo Giao thông, trục đường 70, Cầu Giấy, Tố Hữu, Nguyễn Chánh, Dương Đình Nghệ, Lê Văn Lương, Hoàng Hoa Thám... đều có nhiều điểm rửa xe ô tô xả thải trực tiếp ra hệ thống cống đã gây mất vệ sinh, thậm chí nước rửa xả trực tiếp xuống mặt đường gây nguy cơ mất ATGT và hư hỏng đường sá.

Còn tại TP.HCM, nhiều tiệm rửa xe cũng vô tư xả thẳng nước thải ra đường. Theo ghi nhận, điểm rửa xe trên đường Nguyễn Hữu Cảnh (Q. Bình Thạnh) xả trực tiếp nước thải rửa xe xuống mương rãnh. Từ đây, nước thoát thẳng ra hệ thống cống ven đường. Chủ tiệm rửa xe này tiết lộ, căn nhà bà đang kinh doanh tiệm rửa xe là thuê của một người khác. Việc kinh doanh tiệm rửa xe này đã nhiều năm và vẫn phải làm giấy phép kinh doanh. Nước thải xả thẳng ra hệ thống cống cũng chưa bị xử phạt hay kiểm tra bao giờ.

Tại điểm rửa xe số 17/13 đường 16, quận Thủ Đức, theo tìm hiểu của PV, đây là một tiệm tạp hóa nhưng chủ quán đã mở thêm dịch vụ rửa xe với dụng cụ đơn giản như máy bơm, thùng phuy, vòi... Điểm rửa xe này chủ yếu phục vụ sinh viên và xả thẳng ra vỉa hè, không có hệ thống thoát nước nào.

Dường như ở bất cứ tuyến đường nào trên các quận, huyện của thành phố này cũng bắt gặp các điểm rửa xe ô tô, xe máy, nhưng thực chất việc quản lý các điểm này chưa chặt chẽ.

Chính quyền, cơ quan chức năng bó tay?!

Ngoài ảnh hưởng đến ATGT chung, các điểm rửa xe còn đang trực tiếp gây ô nhiễm môi trường, tắc nghẽn dòng chảy dẫn đến tiêu thoát nước khó khăn. Ông Nguyễn Xuân Sinh, Phó Cục trưởng Cục hóa chất (Bộ Công thương) cho biết, các điểm rửa xe ở các quận, huyện tại TP HCM không phải đơn vị nào cũng đăng ký kinh doanh. Chính vì thế nên rất khó kiểm soát chất thải. Đặc biệt là các tiệm rửa xe tư nhân, cá nhân chiếm tỉ lệ khá lớn.

Trao đổi với Báo Giao thông, theo một lãnh đạo (không muốn nêu tên) Phòng Kiểm soát ô nhiễm, Chi cục Bảo vệ môi trường Hà Nội, thực chất các điểm rửa xe nhỏ lẻ đã phân cấp cho các quận, huyện quản lý. Về nguyên tắc, các điểm này phải đảm bảo xử lý nước rửa xe trước khi xả thải ra môi trường. “Hiện chỉ có các điểm rửa xe lớn của các hãng như: Toyota, Ford, Honda... có hệ thống xử lý nước thải đúng tiêu chuẩn trước khi xả thải, còn lại hầu hết các điểm rửa xe tự phát, điểm rửa xe tư nhân đều xả trực tiếp ra môi trường”, vị này nói.

Cũng theo ông Sinh, nước thải có nhiễm dầu nhớt nên bắt buộc phải xử lí. Nước rửa xe có bụi, cặn và có dính cả dầu nhớt là nước có nhiễm độc, khả năng có tính chất nguy hại. Vậy nên phải đầu tư hệ thống xử lý nước thải ở cơ sở rửa xe. Nhưng quy mô của cơ sở rửa xe thường rất nhỏ nên việc đầu tư vô cùng khó khăn.

Một cán bộ ở Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM cho biết, đơn vị này đang yêu cầu các quận huyện thống kê lại các tiệm rửa xe trên địa bàn. Trước đây, Phòng Tài nguyên và Môi trường các quận, huyện vẫn đi kiểm tra nhưng việc này chỉ thực hiện ở các điểm có giấy phép chứ các điểm tự phát thì khó kiểm soát được…

Ở góc độ đơn vị quản lý, ông Nguyễn Quang Tuấn, Phó Chủ tịch UBND P. Mộ Lao cũng thừa nhận, để quản lý các điểm rửa xe rất khó khăn, do các hộ này chủ yếu tự phát, làm ăn nhỏ lẻ. Hơn nữa, chế tài xử lý hiện nay còn hạn chế nên chưa đủ sức răn đe. “Nhiều lần chúng tôi đi kiểm tra, xử lý các điểm rửa xe vi phạm, nhưng rất khó kiểm soát. Nếu cắt nước sinh hoạt, các hộ dùng giếng khoan. Thậm chí, có điểm đi thuê lại mặt bằng, nếu cắt nước điểm rửa xe, sẽ cắt luôn nước của chủ hộ. Còn nếu cắt điện cũng không được vì vướng quy định từ phía đơn vị điện lực. Nước thải từ rửa xe đang gây ô nhiễm môi trường, nhưng nguy hại hơn là trong nước thải có lẫn đất, cát nên lâu ngày sẽ gây tắc nghẽn cống, dẫn đến tiêu thoát nước khó khăn”, ông Tuấn nói.

Để xử lý tình trạng bãi rửa xe bát nháo như hiện nay, theo ông Tuấn, các phường, xã cần có quy hoạch điểm rửa xe tập trung, tránh để các hộ cá thể làm tự phát. Các điểm rửa tập trung sẽ được trang bị công nghệ xử lý nước thải, tiếng ồn cũng như các điều kiện an toàn phòng chống cháy nổ... Về nguồn vốn có thể kêu gọi xã hội hóa.

Theo Báo Giao Thông Vận Tải