Khởi công Dự án vì Nhà đầu tư chọn ngày “đẹp”

Nhận được Công văn của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh Bắc Giang đã gấp rút soạn thảo Văn bản số 32/ UBND – ĐT ngày 14/3/2017 để báo cáo Thủ tướng về tình hình triển khai Dự án đầu từ của Công ty TNHH JA Solar Việt Nam.

Theo đó, toàn bộ nội dung của Văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ của UBND tỉnh Bắc Giang bao gồm 5 trang thì chiếm phần nhiều trong đó là giải thích các mốc quan trọng của Dự án.

Cụ thể, UBND tỉnh Bắc Giang “nói hộ” Nhà đầu tư về việc đã nộp hồ sơ ngày 07/9/2016, trên cơ sở ý kiến của các Bộ, ngành liên quan không phản đối Dự án nên Nhà đầu tư hiểu là dự kiến cuối tháng 10 hoặc đầu tháng 11/2016 sẽ được chấp thuận chủ trương đầu tư. Vì vậy, Nhà đầu tư đã chọn ngày (theo văn hóa tâm linh của các nước Á Đông) và gửi Giấy mời, chuẩn bị vé máy bay và điều kiện ăn ở đối với các bạn hàng và đối tác ở một số nước về dự Lễ Động thổ Dự án. 

Tuy nhiên, việc xin chủ trương đầu tư kéo dài nên không kịp hoàn thành các thủ tục theo dự định nên ngày 27/11/2016, Nhà đầu tư đã tiến hành làm Lễ Khởi công Dự án và cam kết trường hợp không được chấp thuận đầu tư sẽ chịu mọi chi phí và các vấn đề liên quan. Tham dự buổi lễ này có ông Bùi Văn Hải - Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Bắc Giang, ông Nguyễn Văn Linh - Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, ông Lại Thanh Sơn - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Giang và lãnh đạo một số sở, ngành trong tỉnh.

Chậm nộp ĐTM là do “bất đồng” ngôn ngữ?

Theo báo cáo của UBND tỉnh Bắc Giang, ngay từ khi lập hồ sơ đăng ký đầu tư, Nhà đầu tư đã thuê đơn vị tư vấn trong nước triển khai lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) và các giải pháp bảo vệ môi trường trình các Bộ, ngành liên quan xem xét cho ý kiến. Đồng thời, Nhà đầu tư tiếp tục triển khai ngay các bước lập hồ sơ ĐTM của Dự án. 

Nhưng do bất đồng ngôn ngữ nên quá trình lập ĐTM mất nhiều thời gian. Chính vì thế, sau khi khởi công xây dựng được gần 3 tháng, ngày 20/2/2017, Công ty TNHH JA Solar Việt Nam nộp Hồ sơ ĐTM của dự án lên Bộ Tài nguyên và Môi trường. theo Phiếu hẹn, thời hạn hẹn trả lời tính hợp lệ của hồ sơ là ngày 27/2/2017 và thời hạn trả kết quả là 04/5/2017.

Tuy nhiên, do biết được thông tin Dự án đã được khởi công vào ngày 27/11/2016 nên ngày 28/2/2017, Cục trưởng Cục Thẩm định và đánh giá tác động môi trường – Tổng cục Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường có văn bản gửi Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị cung cấp thông tin về hiện trạng của Dự án để báo cáo lãnh đạo Bộ xem xét giải quyết. Hiện Cục Thẩm định và Đánh giá tác động môi trường đang trong quá trình xem xét thẩm định ĐTM của Dự án.

Về vấn đề xử lý nước thải mà dư luận quan tâm, dự kiến lưu lượng nước thải khi nhà máy đi vào hoạt động là 5.400m3/ngày đêm (trong đó, nước thải sinh hoạt 50m3/ngày đêm; nước thải sản xuất 5.350m3/ngày đêm), Nhà đầu tư xây dựng Trạm xử lý nước công suất 5.720m3/ngày đêm để xử lý đạt tiêu chuẩn cột A theo QCVN 40:2011/BTNMT, trong đó 50% sẽ được tuần hoàn lại, 50% thải vào hệ thống cống thu của Khu công nghiệp Quang Châu, không thải trực tiếp ra sông hoặc hệ thống kênh mương xung quanh.

Đồng thời tỉnh Bắc Giang đã trang bị cho Sở Tài nguyên và Môi trường Trạm tiếp nhận dữ liệu quan trắc môi trường, tự động kết nối và theo dõi 24/24h hoạt động xả thải của các nhà máy có nguy cơ ô nhiễm môi trường hoặc có lưu lượng nước thải lớn.

Thừa nhận làm trái pháp luật

Báo cáo của UBND tỉnh Bắc Giang gửi Thủ tướng Chính phủ cũng đã thừa nhận Dự án đầu tư của Công ty TNHH JA Solar Việt Nam triển khai xây dựng khi chưa có Báo ĐTM được phê duyệt, chưa được cấp Giấy phép xây dựng là chưa đúng trình tự và thủ tục theo quy định. Đây là thiếu sót và trách nhiệm trước hết thuộc về BQL các KCN tỉnh Bắc Giang. Ngoài ra, Công ty Cổ phần Khu công nghiệp Sài Gòn – Bắc Giang cũng phải chịu một phần trách nhiệm do không kịp thời phát hiện, đôn đốc Nhà đầu tư hoàn thiện các thủ tục theo quy định. Bên cạnh đó cũng có phần trách nhiệm của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang trong việc điều hành, quản lý và giám sát đối với Dự án này.

Để khắc phục, UBND tỉnh Bắc Giang đã yêu cầu nhà đầu tư đình chỉ thi công các hạng mục trong Dự án, chờ ĐTM được Bộ TN&MT phê duyệt, đồng thời tháo dỡ các hạng mục công trình thi công không đúng ĐTM theo hồ sơ được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt.

UBND tỉnh Bắc Giang cũng cam kết chỉ đạo các ngành chức năng liên quan thực hiện nghiêm công tác hậu kiểm và nghiệm thu về xây dựng, phòng cháy chữa cháy, phối hợp với Tổng cục Môi trường – Bộ Tài nguyên và Môi trường xác nhận hoàn thành công trình xử lý chất thải theo đúng Giấy phép và Báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt trước khi đưa Dự án vào vận hành.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Bắc Giang cũng giải thích việc Nhà đầu tư triển khai dự án khi chưa có ĐTM được phê duyệt là chưa đúng quy định của pháp luật, tuy nhiên chưa gây hậu quả xấu về môi trường.

Ngoài ra, UBND tỉnh Bắc Giang cũng đề nghị Chính phủ ban hành quy định về phối hợp trong công tác hậu kiểm giữa các ngành chức năng trong quá trình triển khai các dự án, nhất là từ khi chấp thuận chủ trương đến khi đưa dự án vào hoạt động để đảm bảo tính thống nhất, hạn chế sai sót, đồng thời giảm thiểu sự chồng chéo trong công tác thanh tra, kiểm tra và tạo điều kiện cho nhà đầu tư thực hiện đúng quy định của pháp luật Việt Nam.

Mạnh Hưng (Báo TN&MT)