Nhiệm vụ do Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Sơn La triển khai, với việc thực hiện điều tra và khảo sát tại 183 xã thuộc 11 huyện, trừ thành phố Sơn La. Báo cáo cho thấy nhiệm vụ đã hoàn thành và đạt nhiều kết quả về thực trạng phát sinh, những bất cập trong quản lý, đồng thời đưa ra những kiến nghị giải pháp quản lý CTRSH nông thôn tại Sơn La.
Ảnh minh hoạ. TN&MT
Thực trạng phát sinh CTRSH tại Sơn La
Theo Báo cáo của Sở TN&MT tỉnh Sơn La, các nguồn phát sinh CTRSH tại Sơn La chủ yếu đến từ các hộ gia đình, khu thương mại dịch vụ, công sở, khu vực công cộng, dịch vụ, và các hoạt động sản xuất. CTRSH không chỉ bao gồm các thành phần hữu cơ và vô cơ mà còn chứa các loại chất thải độc hại như chất thải điện tử, chất thải có thể tích lớn, pin, và dầu thải.
Số liệu thống kê cho thấy mỗi năm, tổng lượng CTRSH phát sinh trên địa bàn đạt khoảng 212.900 tấn, trong đó lượng CTR khu vực đô thị chiếm 78.000 tấn và khu vực nông thôn là gần 135.000 tấn. Tuy nhiên, tỷ lệ thu gom và xử lý CTRSH ở cả hai khu vực chỉ đạt 92,5% và 84%.
Những bất cập trong quản lý CTRSH vùng nông thôn tại Sơn La
Công tác quản lý CTRSH ở nông thôn Sơn La vẫn còn nhiều bất cập. Địa bàn rộng lớn, dân cư thưa thớt, và địa hình đồi núi tạo ra khó khăn trong việc quy hoạch khu xử lý CTR tập trung. Các khu xử lý CTR tập trung có khoảng cách xa và chưa có sự bố trí hợp lý, gây khó khăn cho công tác thu gom.
Công tác thu hút đầu tư cho xử lý CTRSH còn vướng mắc do điều kiện kinh tế khó khăn và giao thông không thuận lợi. Ý thức của người dân về thu gom, phân loại, và vận chuyển CTRSH đúng nơi quy định còn hạn chế.
CTRSH chưa được phân loại tại nguồn và tỷ lệ tái chế còn thấp. Hoạt động thu gom, vận chuyển, và xử lý rác thải ở nông thôn thường dựa vào các hợp đồng thuê khoán với các đơn vị chuyên nghiệp. Tuy nhiên, phạm vi thu gom mới chỉ diễn ra tại các điểm có đủ điều kiện thu gom và vận chuyển rác thải về nơi tập trung.
Giải pháp đề xuất
Nhóm nghiên cứu đã đề xuất một loạt giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý CTRSH tại vùng nông thôn Sơn La:
Cơ chế và Chính sách: Đề xuất cải thiện cơ chế và chính sách liên quan đến quản lý CTRSH, đồng thời khuyến khích đầu tư từ các tổ chức chính trị, xã hội, và cộng đồng dân cư.
Tổ chức và Bộ máy Cán bộ: Đề xuất tăng cường tổ chức và bộ máy cán bộ, cũng như tăng cường nguồn lực tài chính để đảm bảo mô hình quản lý CTRSH hiệu quả.
Nghiên cứu và Phát triển Công nghệ: Đề xuất nghiên cứu và phát triển công nghệ xử lý CTRSH theo hướng giảm thiểu, tái sử dụng, và tái chế.
Hợp tác Quốc tế và Tuyên truyền Cộng đồng: Đề xuất tăng cường hợp tác quốc tế và tuyên truyền để nâng cao nhận thức của cộng đồng về quản lý CTRSH.
Quản lý và Kiểm tra Đặc biệt: Đề xuất tăng cường quản lý và kiểm tra, đồng thời xây dựng lộ trình thu giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, và xử lý rác thải từ người xả thải.
Nghiên cứu và Ứng dụng Công nghệ Xử lý phù hợp: Đề xuất nghiên cứu và ứng dụng công nghệ xử lý CTRSH hiện đại và thân thiện với môi trường.
Báo cáo là kết quả của sự cố gắng và đóng góp của nhóm nghiên cứu, chính quyền địa phương và cộng đồng dân cư. Việc triển khai các giải pháp đề xuất sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc cải thiện tình hình quản lý CTRSH tại vùng nông thôn tỉnh Sơn La, hướng tới một môi trường bền vững.
LÂM HÀ