Theo hãng AFP ngày 28/2 đưa tin số lượng cá voi lưng gù ở Bắc Thái Bình Dương giảm mạnh 20% trong vòng chưa đầy một thập niên và sóng nhiệt ở đại dương có thể là thủ phạm chính.
Nhờ những nỗ lực bảo tồn và việc chấm dứt săn bắt cá voi thương mại vào năm 1976, quần thể cá voi lưng gù tại khu vực này đã tăng đều đặn cho đến năm 2012. Tuy nhiên, trong chưa đầy một thập kỷ qua, số lượng cá voi đã giảm khoảng 20%.
Nghiên cứu được đăng trên tạp chí Royal Society Open Science cho biết, 75 nhà khoa học đã biên soạn bộ dữ liệu nhận dạng hình ảnh để theo dõi quần thể cá lưng gù ở khu vực Bắc Thái Bình Dương trong giai đoạn 2002 - 2021. Nhóm nghiên cứu này đã ghi lại được khoảng 200.000 lần xuất hiện của 33.000 cá thể.
Một con cá voi lưng gù tại vùng biển phía đông nam Alaska. Ảnh: NOAA
Qua nghiên cứu, quần thể cá voi lưng gù đã tăng đều đặn cho đến năm 2012, sau đó đã chứng kiến sự sụt giảm số lượng mạnh mẽ. Cụ thể, trong khoảng chưa đầy một thập kỷ từ năm 2012-2021, số lượng cá thể cá voi lưng gù đã giảm 20%, từ khoảng 33.000 con xuống chỉ còn hơn 26.600 con.
Từ năm 2014 cho đến năm 2016, đợt nắng nóng mạnh và dài nhất từng được ghi nhận đã tàn phá vùng Đông Bắc Thái Bình Dương, với nhiệt độ bất thường đôi khi vượt quá mức trung bình từ 3-6 độ C, làm thay đổi hệ sinh thái biển cũng như làm đứt gẫy chuỗi thức ăn của loài cá voi lưng gù.
Ông Ted Cheesemen, tác giả nghiên cứu tại đại học Southern Cross (Australia) cho biết đã số lượng cá voi bị chết đói đã vượt quá ước tính ban đầu của nhóm. Theo ông việc số lượng biến động là điều bình thường, ngay cả ở những quần thể khỏe mạnh, tuy nhiên sự suy giảm đột ngột như vậy đối với những loài sống lâu cho thấy sự rối loạn nghiêm trọng ở các đại dương.
Theo ông Cheeseman, với trường hợp này, nhiệt độ cực cao ở biển thực sự đã làm giảm ngưỡng chịu đựng của loài cá voi lưng gù. Việc loài này không thể thay đổi chế độ ăn vốn đã linh hoạt của chúng là một dấu hiệu rõ ràng về hiện trạng của đại dương. Ông lưu ý, không chỉ cá voi lưng gù mà một số loài sinh vật biển khác như cá nóc, sư tử biển hay hải cẩu cũng đang chứng kiến sự sụt giảm về số lượng do thiếu thức ăn. Vì vậy, công tác bảo tồn ngày nay còn phải gắn liền với hành động đối phó biến đổi khí hậu.
Theo Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu, các đợt nắng nóng trên biển - vốn đã xảy ra thường xuyên với mức độ dữ dội hơn - được dự đoán sẽ gia tăng trên toàn cầu trong suốt thế kỷ này.
AN ĐÔNG (T/h)