Vụ bùn thải 'bức tử' hồ điều hòa: Lai lịch đáng ngờ của chiếc cống ngầm!

An ninh nguồn nước

Vụ bùn thải 'bức tử' hồ điều hòa: Lai lịch đáng ngờ của chiếc cống ngầm!

Cập nhật: Thứ năm, 24/10/2019 | 4:15:53 Chiều

Nằm sâu 1,7m dưới bề mặt tuyến đường bao, chiếc cống ngầm nối thông hố lắng bùn với hồ điều hòa Cửa Nam là đối tượng cần giải mã để xác định vụ việc bùn thải tràn vào hồ điều hòa là do sự cố, hay có chủ ý...

Truy tìm bản thiết kế

Sáng 22/10/2019 trở lại hồ điều hòa Cửa Nam, nơi đây, tình trạng nước hồ ô nhiễm đã hiển hiện rõ ràng với việc từng đàn cá nổi lên mặt nước; quanh bờ hồ, có nhiều cá chết. Tại điểm xả bùn, cán bộ, công nhân Công ty CP Cấp nước Nghệ An đang vận hành thiết bị máy móc hút bùn.

Cán bộ trật tự đô thị phường Cửa Nam cùng phóng viên Báo Nghệ An thực hiện đo miệng cống ngầm; miệng chiếc cống ngầm đấu nối hố lắng bùn thải vào hồ điều hòa Cửa Nam. Ảnh: Nhật Lân

Cùng cán bộ trật tự đô thị phường Cửa Nam thực hiện đo đạc cống xả bùn thải, xác định có chiều dài 1,5m, chiều rộng gần 1m; tiết diện cửa xả thải của cống trên 0,4m2 (dài 0,9m, rộng 0,47m); cống ngầm được đặt sâu 1,7m dưới mặt tuyến đường bao quanh hồ điều hòa. Ước lượng bằng mắt thường, độ sâu của cống ngầm (phía hồ điều hòa) tương đương hoặc sâu hơn các hố lắng bùn của Nhà máy nước Hưng Vĩnh.

Bởi trong biên bản do Tổ công tác Phòng Cảnh sát môi trường lập (có xác nhận của đại diện lãnh đạo Nhà máy nước Hưng Vĩnh) đã xác định nước thải hố lắng bùn được nhà máy sử dụng trở lại, vì vậy, chúng tôi đã hỏi một cán bộ có trách nhiệm đang cùng người lao động Công ty CP Cấp nước Nghệ An thực hiện hút bùn rằng: Tại sao Công ty CP Cấp nước Nghệ An xây dựng cống ngầm nối thông hố lắng bùn ra hồ điều hòa. Người này trả lời: "Cái đó có trong thiết kế, tôi cũng không rõ lắm…”. Nói xong, thì trở đi nơi khác.

Cá trong hồ điều hòa đã bị ngạt, chết nổi quanh bờ. Ảnh: Nhật Lân

Tìm gặp một số người dân ở nơi này, họ cho biết, khoảng chục năm trước, toàn bộ khu vực này là đất sản xuất nông nghiệp của người dân P. Đông Vĩnh (tên thường gọi là bàu Làng Vang) chứ không phải là nơi đặt hệ thống chứa nước thải và bùn thải của Nhà máy nước Hưng Vĩnh. Thời kỳ đó, bùn thải của nhà máy nước chảy vào khu vực sản xuất nông nghiệp, làm ảnh hưởng xấu đến hoạt động sản xuất của người dân, và gây ô nhiễm môi trường. Trước tình trạng như vậy, người dân có kiến nghị, cơ quan chức năng đã kiểm tra xử lý, thế rồi Nhà máy nước Hưng Vĩnh đã xây dựng hệ thống hố lắng này.

Công ty CP Cấp nước Nghệ An tổ chức hút bùn thải khỏi hồ điều hòa trở lại hố lắng trong ngày 22/10/2019. Ảnh: Nhật Lân

Xác minh thông tin người dân cung cấp, chúng tôi được một cán bộ ngành môi trường cho biết, năm 2010, báo chí nêu việc Nhà máy nước Đông Vĩnh xả bùn thải tràn vào khu vực bàu Làng Vang, phường Đông Vĩnh, TP.Vinh làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của người dân địa phương. Vì vậy, UBND tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng thực hiện kiểm tra. Qua xác minh thì có tình trạng này, nguyên nhân là do Nhà máy nước Hưng Vĩnh chưa có hệ thống thu hồi và xử lý bùn. Từ đó, UBND tỉnh yêu cầu Công ty TNHH một thành viên cấp nước Nghệ An (nay là Công ty CP Cấp nước Nghệ An) khẩn trương thực hiện Dự án xây dựng hố thu gom xử lý bùn lắng; lập cam kết bảo vệ môi trường… Khoảng năm 2013, hệ thống hố lắng bùn mới được đưa vào sử dung.

Lấy mẫu bùn thải thực hiện công tác giám định. Ảnh: Nhật Lân

Bản thiết kế hệ thống hố lắng và những cam kết bảo vệ môi trường có thể tìm được ở những nơi nào? Cán bộ này cho hay: Theo quy định thì các chính quyền nơi Công ty CP Cấp nước Nghệ An đặt hệ thống hố lắng bùn phải có hồ sơ để thực hiện công tác giám sát... Vậy nhưng hỏi đến UBND phường Cửa Nam và UBND phường Đông Vĩnh, câu trả lời mà phóng viên Báo Nghệ An nhận được là: Chưa bao giờ tiếp nhận được hồ sơ thiết kế hệ thống hố lắng bùn thải của Nhà máy nước Hưng Vĩnh, hoặc tài liệu cam kết bảo vệ môi trường của Công ty CP Cấp nước Nghệ An?

Theo Báo Nghệ An