Trong cái nắng gắt những ngày cuối tháng 5, cán bộ, công nhân Tổ xây lắp số 2, Công ty cấp nước Bắc Giang vẫn miệt mài đào rãnh, lắp đặt đưa đường ống mới thay thế đường ống cũ dẫn nước sạch đến thôn Khôi, vùng xa nhất, cao nhất của thị trấn Tân Dân (Yên Dũng). Cũng từ tháng này, những hộ sống ở thôn Khôi thoát khỏi cảnh thiếu nước sạch, không phải dùng nước giếng ô nhiễm đã một năm nay.

Chị Hoàng Thị Xuân, nhà ở đỉnh đồi (thôn Khôi) không giấu nổi niềm vui, cho biết: “Các anh Công ty cấp nước thay đường ống mới là nhà tôi có nước sạch ngay, nước tự động chảy lên bể. Đã một năm nay nhà tôi dùng nước giếng. Gia đình phải bỏ ra 2 triệu đồng mua máy bơm và đường ống mới đưa được nước giếng từ chân đồi cách nhà hàng trăm mét lên để dùng. Khổ một nỗi, nước giếng ô nhiễm, màu vàng, mùi khó chịu, phải khử phèn mới dám dùng”.

Theo anh Lê Hồng Phước, Trạm trưởng Trạm quản lý nước Tân An, cuối tháng 5, 260 hộ ở thôn Khôi không còn cảnh thiếu nước, nước yếu. Đặc biệt hàng chục hộ ở trên đồi không có nước vào mùa hè đã được khắc phục nhờ thay mới 400 m ống phi 32 bằng phi 63. Không chỉ thôn Khôi mà đến nay khoảng 200 hộ ở tổ dân phố Trung 1, thị trấn Tân Dân (Yên Dũng), thôn Trại Dạ, xã Thái Đào (Lạng Giang) cũng không còn phải chịu cảnh thường xuyên thiếu nước từ tháng 3 đến tháng 9 hằng năm.

Nguyên nhân thiếu nước, nước yếu là do trước đây hệ thống cấp nước về vùng này chỉ lắp đặt đáp ứng nhu cầu của ba thôn (khoảng 700 hộ) đến nay số hộ dùng nước sạch đã lên đến 2000 hộ, cộng với nhu cầu dùng nước sạch của nhiều doanh nghiệp ở các cụm công nghiệp quanh khu vực làm tăng cầu trong khi cung có hạn nên dẫn đến thiếu nước. Để khắc phục tình trạng này, Công ty cấp nước đã thay thế, nâng cấp cải tạo mở rộng nguồn ống cấp và ống dẫn nước tới các hộ dân. Đồng thời Trạm quản lý nước Tân An cũng tăng cường vận hành, điều phối nước bằng hệ thống van điều áp, đóng mở hợp lý và điều chỉnh bơm nước luân phiên cho các khu vực thiếu nước. 

Niềm vui có nước sạch của người dân thôn Khôi, thị trấn Tân Dân (Yên Dũng).

Nói về các giải pháp chống thiếu nước, thất thoát nước sạch, ông Hướng Xuân Công, Giám đốc Công ty cấp nước Bắc Giang, đơn vị quản lý, khai thác hệ thống cấp nước sạch của TP Bắc Giang, cho biết: Được xây dựng từ năm 1997 với công suất thiết kế 20.000 m3/ngày đêm, sau đó do nhu cầu sử dụng nước tăng, năm 2009, hệ thống cấp nước thành phố được cải tạo nâng công suất lên 25.000 m³/ngày đêm. Tăng công suất nhưng các tuyến đường ống chủ yếu bằng thép mạ kẽm lắp đặt từ ngày đầu xây dựng đã bắt đầu rò rỉ nước ở hầu khắp các khu vực trong thành phố vẫn chưa được thay mới. Vì vậy, tỷ lệ thất thoát, thất thu nước sạch rất cao. Cũng do thất thoát lớn, mà nhiều nơi trong thành phố còn thiếu nước hoặc nước yếu.

Nhận thức việc chống thất thoát, thất thu nước sạch không chỉ giảm chi phí sản xuất, mà còn tăng khả năng cấp nước phục vụ nhu cầu của người dân, Công ty đã xây dựng và triển khai dự án "Chống thất thoát, thất thu nước sạch giai đoạn 2012 - 2020". Mục tiêu đặt ra là phải khoanh vùng các khu thất thoát bằng biện pháp lắp đặt đồng hồ kiểm soát tổn thất nước từ khâu sản xuất đến mạng phân phối, khu vực dân cư; thay thế các tuyến đường ống kẽm đã xuống cấp; sử dụng thiết bị phát hiện rò rỉ nước ở đường ống và nâng cao nghiệp vụ chuyên môn chống thất thoát, thất thu nước sạch cho cán bộ công nhân viên.

Theo đó, đến nay, Công ty đã đầu tư hàng trăm triệu đồng lắp đặt hàng nghìn mét ống nhựa HDPE thay thế đường ống kẽm rò rỉ nước, kiểm định và lắp đặt thay thế hàng trăm đồng hồ đo nước cũ… Nhờ vậy, năm 2012, chất lượng cấp nước ở nhiều khu vực: đường Giáp Hải, đường Lê Lợi, đường tỉnh 398 (xã Đa Mai, Song Mai), xã Dĩnh Kế, 5 thôn: Dinh, Ngang, Non, Tý, Chùa và một phần thôn Nam Giang của xã Xương Giang (TP Bắc Giang), tổ dân phố Trung 1, thị trấn Tân Dân được nâng lên. Năm 2013, đơn vị tiếp tục giải quyết tình trạng thiếu nước, nước yếu ở các nơi như: Thôn Phúc Bé (xã Song Mai), Khu dân cư Dộc Phóng (xã Đa Mai), thôn Khôi (thị trấn Tân Dân)...

Bên cạnh đó, việc chống thất thu còn được Công ty áp dụng biện pháp tăng cường kiểm soát sản lượng nước mà khách hàng tiêu thụ bằng cách đọc đồng hồ đo nước giữa kỳ. Hiện Công ty đang áp dụng đọc đồng hồ đo giữa kỳ đối với 50% khách hàng. Trường hợp sử dụng nước sạch lượng lớn, hóa đơn thanh toán hàng trăm triệu đồng/tháng thì đọc chỉ số đồng hồ đo nước 2 lần/ngày. Kết quả, từ năm 2012 đến nay tỷ lệ tổn thất nước sạch đã giảm còn 21%, thấp hơn 2% so với năm 2011. Nhờ vậy, nhiều nơi nước yếu, thiếu nước đã từng bước được giải quyết.

Được biết, UBND tỉnh vừa phê duyệt dự án nâng công suất nhà máy cấp nước sạch Bắc Giang từ 25.000 m3/ngày đêm lên 35.000m3/ngày đêm. Tuy nhiên  theo khuyến cáo từ phía Công ty cấp nước, kể cả khi dự án trên đã triển khai thì việc chống thất thoát nước sạch, sử dụng nước tiết kiệm vẫn là giải pháp cơ bản để khắc phục hiện tượng nước yếu, thiếu nước ở những vùng sâu, xa nguồn nước, đặc biệt trong mùa hè. 

Đức Mạnh (BGĐT)