Các nhà nghiên cứu tại Viện Thủy công, thuộc Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam đã phát triển thành công một phụ gia để cứng hóa đất bùn nạo vét, biến nó thành vật liệu hữu ích cho san lấp mặt bằng. Giải pháp này không chỉ giúp thay thế cát xây dựng đang khan hiếm mà còn giảm gánh nặng môi trường từ lượng đất bùn thải ra.
Thử nghiệm các chất kết dính để cứng hóa bùn đất dùng làm vật liệu san lấp mặt bằng ở Cà Mau. Nguồn ảnh: Viện Thủy công
Biến đất bùn thành tài nguyên
Vùng Đồng bằng sông Cửu Long hàng năm phải nạo vét một lượng lớn đất bùn từ các con sông và kênh rạch để đảm bảo cấp nước và giao thông thủy. Tuy nhiên, việc xử lý khối lượng đất bùn khổng lồ này là một bài toán nan giải. Tìm bãi đổ thải an toàn và hiệu quả môi trường là vấn đề phức tạp và tốn kém. Ngay cả TP.HCM cũng gặp khó khăn với khối lượng bùn nạo vét ước tính từ 2-3 triệu m³/năm.
Nếu được tái chế đúng cách, đất bùn nạo vét có thể trở thành tài nguyên giá trị. Đất bùn có thể sử dụng trong tôn nền đất, làm vật liệu che phủ, bồi đắp bờ biển, tạo lớp đất màu và phục hồi môi trường. Tuy nhiên, tái chế đất bùn phải đảm bảo không gây ô nhiễm.
Nhóm nghiên cứu tại Viện Thủy công đã phát triển một phương pháp cứng hóa đất bùn, giúp nâng cao các chỉ tiêu kỹ thuật của đất bùn để sử dụng làm vật liệu san lấp nền. Phương pháp này bao gồm việc trộn đất bùn với các chất kết dính vô cơ như xi măng, tro bay, xỉ lò cao và phụ gia hóa học (MgO). Quá trình này giúp cải thiện cường độ nén, giới hạn chảy, giới hạn dẻo và độ sệt của đất bùn, đồng thời cố định các chất gây hại trong bùn.
Hiệu quả và Ứng dụng
Kết quả thử nghiệm cho thấy hỗn hợp bùn sau khi cứng hóa đạt tiêu chuẩn TCVN 8217:2009, tương đương với đất trạng thái dẻo cứng, có thể sử dụng thay thế nền đất yếu tại đường giao thông với chiều sâu xử lý dưới 2m và tải trọng giao thông cấp 3, 4. Đặc biệt, hỗn hợp này đáp ứng yêu cầu sử dụng làm nền đường trong bối cảnh thiếu cát xây dựng, như ở các dự án cao tốc tại Đồng bằng sông Cửu Long.
Thành công bước đầu ở Cà Mau cho thấy tiềm năng mở rộng áp dụng phương pháp này ở các địa phương khác có điều kiện tương tự về vật liệu và hạ tầng. Tuy nhiên, việc triển khai trên thực tế vẫn gặp nhiều khó khăn do các vấn đề về tiêu chuẩn, đơn giá và định mức.
Công nghệ cứng hóa đất bùn không chỉ giúp giải quyết vấn đề môi trường mà còn tạo ra một nguồn vật liệu xây dựng mới, bền vững. Nhóm nghiên cứu hy vọng rằng, với sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng, giải pháp này sẽ sớm được áp dụng rộng rãi, mang lại lợi ích lớn cho các dự án xây dựng và môi trường tại Việt Nam.
Việc cứng hóa đất bùn nạo vét để sử dụng trong san lấp mặt bằng là một giải pháp sáng tạo, giúp thay thế cát xây dựng khan hiếm và giảm thiểu tác động môi trường. Đề tài nghiên cứu của Viện Thủy công đã mở ra một hướng đi mới, tận dụng nguồn tài nguyên sẵn có và đóng góp tích cực vào phát triển bền vững.
TÙNG LÂM
